W związku z wysokimi cenami benzyny wiele osób poszukuje samochodów z zamontowaną instalacją gazową lub rozważa montaż LPG we własnym zakresie. W dalszej części artykułu postaram się odpowiedzieć na nurtujące wiele osób pytania związane z użytkowaniem instalacji gazowej. Znajdziesz tu między innymi odpowiedź na pytanie jaki rodzaj instalacji LPG wybrać do samochodu, ile kosztuje założenie gazu, jakie są zalety i wady instalacji gazowych, a także kiedy nie warto przerabiać auta na gaz tylko jeździć na benzynie.
Obecnie najczęściej montuje się już tylko instalacje z elektronicznym sterownikiem gazu. Większość samochodów, do których ktoś chce założyć gaz, posiada silniki z wtryskiem paliwa - jednopunktowym, wielopunktowym lub bezpośrednim. W znakomitej większości są one sterowane komputerowo (ECU). Do aut z silnikami gaźnikowymi stosowane były stare typy instalacji gazowych z tzw. mieszalnikami. Jednak ponieważ na dzień dzisiejszy samochody bez wtrysku benzyny są już rzadkością przejdziemy od razu do 4 generacji LPG.
Instalacja IV generacji przeznaczona jest do samochodów z silnikiem benzynowym wyposażonym we wtrysk paliwa, katalizator, sondę lambda oraz układ EOBD. Wtrysk gazu odbywa się poprzez tzw. wtryskiwacze - elektronicznie sterowane zawory. Instalacja tego typu jest też określana mianem "sekwencji" lub wtrysku sekwencyjnego gazu w fazie lotnej.
Instalacje gazowe IV generacji stosowane bywają również do silników z bezpośrednim wtryskiem benzyny. Przy czym wtedy jednocześnie z gazem zużywana jest pewna ilość benzyny. Dotryskiem benzyny steruje sterownik instalacji LPG. Operacja ta, ma na celu ochronę wtryskiwaczy benzynowych, które ze względu na swoje położenie nie mogą zostać po prostu wyłączone, ponieważ uległyby uszkodzeniu. Dotrysk benzyny zapewnia ich odpowiednie chłodzenie oraz czyści je z sadzy i innych pozostałości spalania.
W dalszym ciągu instalacje IV generacji są najbardziej popularne. Koszt montażu jest relatywnie niski, a dostępność warsztatów potrafiących je montować i serwisować jest na prawdę duża. Montaż instalacji LPG tego typu realizowany jest zwykle w ciągu 1 dnia.
Systemy V generacji przeznaczone są do silników z wtryskiem paliwa, z katalizatorem i sondą lambda, wyposażonych w układy EOBD. Instalacje gazowe V generacji pozwalają na wtrysk gazu w fazie ciekłej do kolektora dolotowego – montaż wtryskiwaczy następuje poprzez nawiercenie kolektora i montaż dodatkowych dysz. Każdy silnik wymaga dedykowanych rozwiązań.
W przeciwieństwie do poprzednich generacji instalacja gazowa VI generacji wykorzystuje do działania wtryskiwacze benzynowe. Odpada zatem problem ich chłodzenia dotryskiem benzyny. Instalacja tego typu zalecana jest do samochodów z wtryskiem bezpośrednim. To co istotne w przeciwieństwie do IV generacji jest bardzo mocno dostosowywana do konkretnego silnika - dedykowana. Przykładowe instalacje IV generacji to np: STAG-500 DIS, VIALLE LPdi, DGI LCC, Prins Direct LiquiMax
źródło danych o generacjach: https://pl.wikipedia.org/wiki/LPG
Instalacja gazowa (od IV generacji) składa się kilku kluczowych elementów elementów:
Butla gazowa - obecnie najczęściej wybierane są butle wkładane w miejsce koła zapasowego
Komputer sterujący - to on załącza instalację kiedy silnik się nagrzej i steruje pracą wtryskiwaczy gazowych
Parownik LPG - w instalacji 4 generacji to tutaj , po podgrzaniu, płynny LPG (liquefied petroleum gas) zamienia się w gaz
Wtryskiwacze gazu - listwa wtryskowa LPG (dotyczy generacji IV i V) - wtryskiwacze precyzyjnie sterują podawaniem gazu do każdego cylindra.
Dysze gazowe osadzone w kolektorze dolotowym (dotyczy generacji IV i V) - przez dysze gaz z wtryskiwaczy trafia do układu dolotowego - im bliżej cylindra i zaworów ssących tym lepiej!
Ponadto do działania potrzebne jest kilka dodatkowych zaworów sterujących, filtr fazy gazowej, filtr fazy ciekłej oraz duża ilość wężyków gumowych oraz miedziany wężyk w gumowej osłonie prowadzący gaz w fazie ciekłej od zbiornika do parownika. Oczywiście wlew gazu też jest w zestawie.
Cena montażu instalacji LPG zależy w dużej mierze od tego jaki silnik znajduje się w naszym samochodzie. Instalacje gazowe do silników o dużej mocy oraz z większą ilością cylindrów są droższe niż do słabszych aut. Większa moc pociąga za sobą inne rodzaje wtryskiwaczy oraz wyższą sprawność parownika. Większa ilość cylindrów to większa ilość wtryskiwaczy oraz często droższy sterownik.
W przypadku samochodu z czterocylindrowym silnikiem o mocy do ok 120KM koszt instalacji IV generacji (sekwencyjna) w chwili obecnej waha się od ok 2000 do 3000 zł. W zależności od zastosowanych komponentów.
Koszt instalacji V i VI generacji zależy mocno od konkretnego modelu samochodu i silnika. Należy jednak podejrzewać, że koszt ten może być na poziomie ok 5000 zł lub wyższym. Tyle przynajmniej zwykle kosztuje instalacja dla silników TSI.
W sprawie wyceny najlepiej zawsze skontaktować się bezpośrednio z konkretnym warsztatem specjalizującym się w montażu LPG. Podać markę, model, rok produkcji rodzaj i moc silnika - wtedy informacje będą pewne. Najlepiej sprawdzić przynajmniej 2-3 oferty. Często ceny instalacji gazowych znacznie różnią się pomiędzy konkretnymi warsztatami.
Patrząc na ceny paliwa nie ma wątpliwości, że gaz jest tańszy niż benzyna. W zależności od okresu różnica w cenie wynosi nawet 40-50% ceny benzyny. Nawet jeśli uwzględnimy to, że samochód spala więcej gazu niż benzyny (ok 10-15%) to i tak wychodzi na to, że "jeżdżąc na gazie" oszczędzamy sporo na każdym kilometrze.
Czy nam się to podoba czy nie gaz jest znacznie bardziej ekologiczny od benzyny. Spala się czyściej i jego użytkowanie generuje znacznie mniej gazów cieplarnianych m. in. tlenków azotu. Dla osób chcących być eko to kolejny punkt na plus!
Dokładając butlę gazową do swojego samochodu zwiększasz ilość paliwa, którą możesz mieć ze sobą. Dzięki temu zasięg Twojego samochodu wzrośnie nawet o 400 km. Oczywiście jazda na benzynie będzie droższa, ale zawsze masz taką możliwość.
Jeśli w Twoim aucie zainstalowana jest instalacja gazowa to coroczny przegląd techniczny będzie droższy o ok. 50 zł.
Poza standardowym serwisowaniem pojazdu co 10 000 km będziesz musiał się wybrać na krótki przegląd instalacji gazowej - dostrojenie i sprawdzanie szczelności, a co 20 000 km wymiana filtrów fazy ciekłej i fazy lotnej. Teoretycznie po gwarancji można to zaniedbać, ale jeśli zależy nam na bezawaryjnej eksploatacji lepiej wykonywać przeglądy gazu na czas.
W związku z inną charakterystyką spalania gazu zalecana jest częstsza wymiana świec zapłonowych. Silnik zasilany benzyną może bezproblemowo jeździć nawet jeśli świece są dość mocno zużyte. W przypadku LPG może pojawić się szarpanie lub wypadanie zapłonów. Zwykle w przypadku aut zasilanych LPG zaleca się wymianę świec co ok 20 000 km.
Niezależnie od tego czy masz w bagażniku butlę walcową, czy, jak większość, butlę w miejscu koła zapasowego - tracisz część miejsca w kufrze. Koło co prawda można wyjąć, ale co zrobić jeśli złapiesz gumę? Zmniejszona przestrzeń zwykle nie jest to zbyt dużym problem jednak warto o tym pamiętać decydując się na montaż gazu w aucie.
W przypadku osób, które dużo jeżdżą instalacja gazowa bardzo pozytywnie wpłynie na budżet domowy. Zwykle założenie instalacji IV generacji zwraca się po przejechaniu ok 15 000 - 20 000 km. Jeśli rocznie przejeżdżasz więcej niż 30 000 nawet nie masz się co zastanawiać. W przypadku zwyczajnego samochodu segmentu C (kompakt) z silnikiem 1.4 - 1.8 oszczędność na każde 100 km wynosi od ok 13 do 26 zł. W zależności od cen paliwa oraz spalania.
Dzięki temu, że klasyczne silniki benzynowe z wielopunktowym wtryskiem, bez turbiny są dość prostej konstrukcji (względem nowoczesnych diesli) to często auta z LPG przejeżdżają, bez większych awarii, nawet 200 - 400 tys. km o ile są na bieżąco serwisowane. W turbo dieslu po takim przebiegu miałbyś już prawie na pewno do wymiany koło dwumasowe oraz turbosprężarkę. Koszt ich wymiany byłby wyższy niż założenie LPG do benzyny, a średni koszt przejechania 100km i tak byłby wyższy niż na LPG. Osobiście znam osobę, która samochodem Daweoo Nubira 2.0 z LPG przejechała ponad 500 tys. km - auto jeździło jako taksówka.
Jeśli kupiłeś samochód używany w cenie ok 5 000 zł lub poniżej warto dwa razy zastanowić się czy nowa instalacja ma sens. Dołożenie instalacji zwiększy cenę sprzedaży maksymalnie o kilkaset złotych. Musisz sobie wtedy zadać pytanie czy przejedziesz tym samochodem przynajmniej 30 000 km? Jeśli nie. Zrezygnuj z tego pomysłu. Zrezygnuj również wtedy, gdy koszt instalacji gazowej przekracza wartość pojazdu .
W przypadku gdy rocznie przejeżdżasz do 10 tys km, zastanów się dwa razy. Jeśli masz prawie nowy samochód, który planujesz użytkować kilka lat - dobry pomysł. Jeśli nie wiesz czy auto będzie w Twojej rodzinie choćby 2 lata odpuść sobie montaż instalacji. Kiedy tylko zacznie się zwracać inwestycja Ty właśnie będziesz się żegnał ze swoim autem.
Jeśli chcesz kupić tani samochód w cenie do 10 tys i dużo jeździsz sugerowałbym, od razu, zakup auta z instalacją gazową. Oczywiście jeśli nie jest tak, że auto to masz już przejechanych kilkaset tysięcy kilometrów. Przy zakupie takiego samochodu warto zwrócić uwagę do kiedy jest legalizacja butli LPG. Jeśli kończy się homologacja musisz się szykować na wydatek kilkuset złotych w najbliższym czasie. Wymiana butli, której skończyła się legalizacja jest wymagana - bez wymiany nie uzyskasz pozytywnego wyniku badania technicznego.
W przypadku samochodu z instalacją gazową koniecznie pamiętaj o zabraniu wszystkich dokumentów od poprzedniego właściciela. Bez homologacji i dokumentu legalizacji butli nie zrealizujesz przeglądu. Potencjalnie mogą być one również potrzebne przy rejestracji samochodu - szczególnie jeśli instalacja nie była jeszcze zgłoszona przez poprzedniego właściciela. Czytaj więcej o tym co należy sprawdzić kupując samochód z gazem LPG
W przypadku aut droższych (samochody do 20 tys), z małym przebiegiem polecałbym założenie gazu we własnym zakresie - chyba, że trafi się prawdziwa perełka, którą warto kupić. Pomimo tego, że auta na gaz są bardziej ekologiczne to większość osób przerabia samochód z przyczyn finansowych. Jeśli więc i taki jest Twój powód to cała operacja musi się "kalkulować".
Zatem jeśli planujesz długo jeździć danym samochodem, dużo kilometrów przejeżdżasz rocznie, a auto, które posiadasz jest w dobrym stanie - zakładaj LPG jak najszybciej! Im więcej kilometrów na gazie (nie na podwójnym) przejedziesz tym więcej zaoszczędzisz.
Jeśli chcesz kupić samochód osobowy i założyć do niego gaz sugerujemy wybór auta z prostszym silnikiem, do którego da się założyć instalację IV generacji. Dzięki temu koszt montażu będzie znacznie niższy i inwestycja szybciej się zwróci. Polecam też poczytać różnego rodzaju fora użytkowników danego modelu auta. Podobno są silniki, które "średnio lubią się z gazem". Gdy chcesz kupić auto i przerabiać je na gaz lepiej wybrać taki silnik, o którym ludzie mówią, że kocha LPG!
Każda typ instalacji ma swoje plusy i minusy. Jednak w przypadku Polski szkoda rozmów o CNG. Dostępność stacji jest znikoma. Można je policzyć prawie na palcach jednej ręki. Gaz LPG jest dostępny praktycznie wszędzie. Jeśli samochód ma być używany w Polsce to musi to być LPG. Tankowanie CNG w Polsce to zawsze wyprawa.
Na polskim rynku bardzo dużą popularnością cieszą się instalacje gazowe STAG - tworzone przez polską firmę AC S.A. Ponadto dość często spotykane i poszukiwane marki to Lovato, BRC, Lecho. Wiele firm poza sterownikami pod swoim logo udostępnia również inne elementy osprzętu do instalacji LPG.
Do Ciebie należy decyzja co zrobisz oraz jakie rozwiązanie wybierzesz. Nie sugerujemy najlepszego rozwiązania ponieważ potrzeby każdego są inne. Mam nadzieję, że artykuł przybliżył CI temat instalacji LPG oraz przybliżone koszty montażu lub potencjalne oszczędności. Dobrze zamontowana instalacja gazowa nie sprawia problemów, tankujesz i jedziesz. Sam przejechałem 4 samochodami z LPG łącznie już ponad 300 000 km. W jednym z samochodów uszkodził się komputer sterujący gazem i został wymieniony na gwarancji. Reszta jeździła bez problemów. Osobiście jestem bardzo zadowolony z użytkowania aut zasilanych LPG.
Data publikacji: 2021-05-13, ostatnia zmiana: 2022-05-18
