Najczęstszymi przyczynami złamań zębów są sporty kontaktowe, jak boks, MMA, karate, ale też inne - koszykówka, golf, rolki, tenis, siatkówka jak również wypadki komunikacyjne. Zwykły wypadek przy pracy także może być przyczyną uszkodzenia zęba. Wypadki zdarzają się każdemu. Konsekwencją takiego nieszczęśliwego zdarzenia może być ukruszenie, ułamanie, pęknięcie, bądź też poważniejsze złamanie zęba a nawet zwichnięcie – czyli całkowite wybicie zęba. Swój wpływ na również poziom higieny jamy ustnej oraz dieta. W zależności od stopnia uszkodzenia tkanek, powinno zostać wdrożone odpowiednie leczenie.
Jednak, co zrobić bezpośrednio po urazie? Na pewno należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem dentystą, nawet jeśli złamany ząb nie przynosi dolegliwości bólowych, czy uczucia dyskomfortu. Gdy już umówimy się na wizytę, lekarz przeprowadzi odpowiednie badania i stwierdzi, do jakiego rodzaju uszkodzenia doszło. Podczas takiej wizyty powinno zostać zlecone wykonanie zdjęcia rentgenowskiego, które dokładniej zobrazuje sytuację kliniczną. Jakie zatem są najbardziej prawdopodobne możliwości po urazie mechanicznym zęba?
W przypadku uszkodzenia w obrębie szkliwa lub szkliwa i zębiny możliwa jest odbudowa natychmiastowa. W takiej sytuacji lekarz może zdecydować się na procedurę bondingu, a więc odbudowę zęba światłoutwardzalnym kompozytem, dobierając kolor indywidualnie do zębów pacjenta. Jest to metoda, pozwalająca na szybkie odtworzenie pięknego uśmiechu, jednak ze względu na właściwości materiału, po kilku latach mogą pojawić się nieestetyczne przebarwienia pod wypływem spożywanych pokarmów lub napojów.
Gdy podczas urazu dojdzie do obnażenia miazgi należy sprawdzić jej żywotność i przeprowadzić odpowiednie leczenie. Może się okazać, że leczenie kanałowe nie będzie konieczne, a wystarczy zastosowanie preparatów biologicznych i dalsza odbudowa zachowawcza (np. opisany wyżej bonding). Jednak w większości takich przypadków leczenie endodontyczne bywa koniecznością. Po przeprowadzeniu takiej procedury, w zależności od rozległości urazu, stomatolog może zaproponować uzupełnienie kompozytem lub uzupełnienie protetyczne.
Tutaj najczęściej sugerowaną opcją jest wykonanie tzw. korony protetycznej. Aby przygotować takie uzupełnienie, należy odpowiednio dobrać kolor materiału, pobrać wycisk a następnie zlecić jej wykonanie w pracowni protetycznej. Początkowo w jamie ustnej umieszczany jest wkład koronowo-korzeniowy, do którego, po wykonaniu kolejnego wycisku i odpowiednim opracowaniu, przymocowuje się już docelową koronę.
Zdarzają się również sytuacje, w których dochodzi do uszkodzenia korzenia, a zęba nie da się „uratować”. Wtedy ząb należy usunąć. I tutaj znowu pojawia się kilka możliwości. Pierwszą z nich jest wykonanie mostu protetycznego. Jest to rozwiązanie pozwalające zamocować przygotowany ząb na innych zdrowych zębach obecnych w jamie ustnej pacjenta. Tego rodzaju uzupełnienia charakteryzują się niezwykłą trwałością i odpornością na uszkodzenia. Do kolejnych zalet mostów należy na pewno przystępna cena i wysoka estetyka.
Inną możliwością jest wykonanie implantu. Tutaj konieczne jest umieszczenie w kości specjalnej tytanowej śruby, która ma za zadanie imitować korzeń zęba, na której następnie zostaje umocowana odbudowa. Jednak w porównaniu do mostów protetycznych, implanty są opcją o wiele droższą, na którą nie każdy może sobie pozwolić. Ponadto w przypadku takiego uzupełnienia należy liczyć się z możliwością odrzucenia implantu przez organizm.
Najwięcej przypadków złamań dzieje się podczas uprawiania sportów. Dlatego ważne jest, aby pamiętać o odpowiedniej ochronie naszego uzębienia. Tutaj z pomocą przychodzą kaski i specjalne ochraniacze na zęby. Można również zrezygnować z wysoko urazowych aktywności na rzecz tych mniej urazowych ćwiczeń.
W wypadku osób cierpiących na bruksizm (nocne zgrzytanie i dzienne zaciskanie), warto pomyśleć o szynie relaksacyjnej, której zadaniem jest mechaniczna ochrona powierzchni zębów oraz zwiększenie między nimi odległości . Innym rozwiązaniem są środki farmakologiczne zmniejszające napięcie mięśni żwaczy lub psychoterapia (jeśli bruksizm ma podłoże psychologiczne).
Istotną rolę odgrywa regularne dbanie o higienę jamy ustnej – regularne szczotkowanie i nitkowanie zębów, ograniczając ilość kariogennych bakterii, a zarazem rozwój próchnicy zapobiegnie podminowywaniu szkliwa i powstawaniu ubytków. Ząb objęty próchnicą jest bardziej narażony na złamanie podczas zwykłych posiłków!
Artykuł został przygotowany przy współpracy z Gabinetem Stomatologicznym Twój Dentysta
Data publikacji: 2021-09-26, ostatnia zmiana: 2021-09-26
