Koło pasowe to bardzo istotny element każdej przekładni pasowej. Koła pasowe to element, na którym dosłownie i w przenośni opiera się cały układ. O tym, w jakich maszynach znajdziemy koła pasowe i jakie rodzaje kół pasowych są w nich używane oraz to, jakie mają funkcje, dowiesz się z poniższego artykułu.
Często w uproszczeniu nazywamy kołem pasowym takie elementy jak koła pasowe klinowe, czy też koła zębate pasowe. Chociaż są to elementy nieco różniące się od siebie nie tylko formą, ale również zastosowaniem, główna zasada ich działania jest bardzo podobna.
Gdybyśmy chcieli pokusić się o spisanie oficjalnej definicji tego czym jest koło pasowe, najprościej byłoby ująć ją jako koło na osi lub wale, którego głównym celem jest wspieranie i zmiana kierunku naprężonego kabla lub pasa (stąd też popularne określenie koła pasowe na paski) lub też przeniesienie mocy między wałem a kablem bądź też pasem.
Chociaż cała definicja brzmieć może nieco skomplikowanie, urządzenie to używane było już na 2 tysiąclecia przed naszą erą. Wykorzystywano je, chociażby w portowych dźwigach, co umożliwiało załadunek lub rozładunek ciężkich towarów.
Najpowszechniej koła pasowe używane są we wszelkiego rodzaju urządzeniach mechanicznych jak i silnikach. Zaglądając pod maskę naszego samochodu, z pewnością znajdziemy tam alternator, który zasilany jest najczęściej właśnie poprzez pas napędowy, który naciągnięty jest na koła pasowe – jedno znajdujące się na wale silnika, a drugie właśnie na alternatorze.
Dzięki temu obroty wału silnika używane są do zasilania alternatora, ale również innych podzespołów samochodu, takich, chociażby jak pompa wspomagania w samochodach z hydraulicznym wspomaganiem kierownicy.
Koła pasowe to również istotny element mechanizmu gąsienicowego, który wykorzystywany jest do napędzania i przemieszczania się pojazdów gąsienicowych takich jak koparki czy też czołgi i inne pojazdy bojowe.
Koła pasowe klinowe możemy podzielić na dwie główne kategorie:
Koła pasowe na paski klinowe stosowane są wszędzie tam, gdzie precyzja przełożenia nie jest wymagana. W przypadku kół napędzających lub też napędzanych pasem klinowym brak precyzji wynika z uślizgu, który pojawia się między pasem a powierzchnią koła pasowego. Między innymi również to właśnie z tego powodu, układy wykorzystujące koła pasowe klinowe wymagają zastosowania różnego rodzaju napinaczy lub regulowanego położenia osi – tak, aby przez cały czas wykonywania pracy przez układ, zapewnić paskowi klinowemu jak najlepsze przyleganie do powierzchni kół pasowych.
Koła zębate pasowe koła pasowe tego rodzaju, w przeciwieństwie do kół pasowych klinowych, świetnie sprawdzą się tam, gdzie wymagana jest wysoka precyzja zastosowanego przełożenia. Do prawidłowego funkcjonowania koła pasowe zębate z reguły nie potrzebują napinaczy – stosuje się zwłaszcza w przypadku konieczności przełożenia małych mocy w wysoce precyzyjnych mechanizmach.
Jak widać, koła pasowe katalog różnych rodzajów i wariantów tego mechanizmu, mają obszerny. Niemniej jednak każdy rodzaj kół pasowych ma swoje unikalne funkcje i zastosowania, które sprawiają, że idealnie dany mechanizm nadaje się do danego zastosowania.
Data publikacji: 2022-07-26, ostatnia zmiana: 2022-07-26
