Jak przygotować dobrą umowę o pracę?

Jednym z czynników świadczących o rozwoju Twojego biznesu jest moment, w którym decydujesz się na zawarcie z pracownikami umowy o pracę. To potwierdza stabilną pozycję Twojej firmy i mimo, że umowa to z pozoru tylko formalność, należy pamiętać, żeby zawierała wszystkie wymagane prawem elementy i była zgodna z obowiązującymi przepisami. W Polsce warunki zatrudnienia pracowników reguluje Kodeks pracy, który dopuszcza odstępstwa od przewidzianych w nim rozwiązań, pod warunkiem, że wprowadzane zmiany działają na korzyść pracownika.


Podstawowe informacje w umowie o pracę

Umowa o pracę powinna zostać sporządzona na piśmie oraz zostać zatwierdzona podpisem przez obie strony tuż przed rozpoczęciem wykonywania określonych w niej działań, nie później niż w pierwszym dniu rozpoczęcia przez pracownika pracy. Dokładne informacje, które powinny zostać w umowie zawarte określa Kodeks pracy, są to między innymi:

  • Dane pracodawcy – nazwa, siedziba, NIP firmy;
  • Dane pracownika – imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL;
  • Rodzaj umowy, datę sporządzenia i okres obowiązywania umowy;
  • Datę rozpoczęcia pracy przez pracownika;
  • Określenie rodzaju powierzonej pracy – opis stanowiska i zakres obowiązków pracownika;
  • Miejsce wykonywania pracy;
  • Wymiar czasu pracy;
  • Wysokość wynagrodzenia i warunki jego wypłaty;


Klauzule niedozwolone w umowie o pracę

Kodeks pracy, tak samo jak w przypadku informacji koniecznych do umieszczenia w umowie, określa również te, których zawierać nie można, czyli tzw. klauzule niedozwolone. Najczęściej stosowanymi klauzulami niedozwolonymi są:

  • Natychmiastowe rozwiązanie umowy za porozumieniem stron;
  • Kara pieniężna za złożenie wypowiedzenia i skracanie okresów wypowiedzenia;
  • Pozbawienie wynagrodzenia za czas przestoju;
  • Potrącenia z wynagrodzenia bez wiedzy i zgody pracownika;
  • Niedozwolone zapisy dotyczące zakazu konkurencji;
  • Poufność wynagrodzeń.


Rodzaj umowy

Według Kodeksu pracy umowę o pracę zawiera się na okres próbny, na czas określony bądź nieokreślony. Umowa na okres próbny nie może przekraczać 3 miesięcy i ma na celu sprawdzenie kwalifikacji pracownika oraz możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonej pracy. Kolejną zawieraną umową po zakończeniu okresu próbnego jest umowa na czas określony. W tym przypadku należy jednak pamiętać, że łączny okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony nie może przekraczać 33 miesięcy (do tego okresu nie wliczają się umowy o pracę na okres próbny), a łączna ilość podpisanych umów nie może przekraczać 3. Następna zawierana umowa o pracę powinna być już umową na czas nieokreślony.

Konsultacja z prawnikiem

Ważną kwestią również regulowaną przez Kodeks pracy jest okres wypowiedzenia, który jest uzależniony od czasu zatrudnienia u danego pracodawcy.

W przypadku umów na okres próbny:

  • 3 dni robocze, jeśli umowa zawarta jest na mniej niż 2 tygodnie,
  • 1 tydzień, gdy umowa zawarta jest na co najmniej 2 tygodnie,
  • 2 tygodnie, w przypadku umowy zawartej na 3 miesiące.

W przypadku umów na czas określony i nieokreślony:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
  • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.


Zakres obowiązków

Jednym z najważniejszych elementów, a zarazem najczęściej pomijanych jest dokładny opis obowiązków zatrudnionego, który może stanowić odrębny załącznik do umowy. Najczęściej pracodawca podaje tylko ogólną nazwę stanowiska, co w przyszłości może doprowadzić do rozbieżnej interpretacji obowiązków. Warto wymienić w tym miejscu podstawowy zakres zadań, za które pracownik będzie odpowiedzialny. Pisemny zakres obowiązków pomoże egzekwować zadania oraz uniknąć niepotrzebnych sporów w przyszłości.


Wynagrodzenie

Prawidłowo przygotowana umowa powinna określać nie tylko podstawowe wynagrodzenie oraz warunki jego wypłaty, jak termin, ale również sprecyzowane informacje odnośnie pobocznych elementów wynagrodzenia, jak prowizje, dodatek funkcyjny, dodatek stażowy, etc.

Przy określaniu wynagrodzenia na umowie o pracę na pełen etat należy pamiętać o sprawdzaniu rządowych wytycznych dotyczących obowiązującej kwoty minimalnego wynagrodzenia. W wypadku ustalenia przez pracodawcę kwoty niższej niż minimalna płaca, pracownik może powiadomić Państwową Inspekcję Pracy o zaistniałej sytuacji bądź skierować sprawę na drogę postępowania sądowego. Od 1 stycznia 2021 roku najniższa krajowa, czyli minimalne wynagrodzenie brutto wynosi 2800 zł, a minimalna stawka godzinowa to 18,30 zł brutto za każdą przepracowaną godzinę.


Postanowienia końcowe

Umowa powinna również zawierać informacje na temat rozwiązywania i rozstrzygania sporów. Powinien się tutaj znaleźć również zapis o organie właściwym do ich rozstrzygania (sąd której ze stron). Pisząc umowę zadbaj o to, żeby był to sąd właściwy dla Twojej firmy, uzasadnieniem jest ograniczenie uciążliwości oraz dodatkowych kosztów.

Ponadto, można tutaj zawrzeć wszelkie inne formalne kwestie określające między innymi postanowienia dot. zmiany umowy, zastosowaniu mają przepisy Kodeksu Cywilnego (KC) w przypadku wystąpienia nieuregulowań w niniejszej umowie, liczba sporządzonych jednobrzmiących egzemplarzy, etc.


Załączniki

Występowanie załączników nie jest obowiązkowe, jednak można podzielić je na dwie sprecyzowane grupy. Pierwsze służące uwierzytelnieniu drugiej strony poprzez np. zamieszczenie kopii jej pełnomocnictwa czy dokumentów rejestrowych. Drugie jako dopełnienie samej umowy, czyli wszelkiego rodzaju harmonogramy prac czy plany prowizyjne.

 

Wskazówki

Przygotowywanie dobrej umowy o pracę to wizytówka firmy w kontakcie z pracownikiem, dlatego ważne, aby zadbać o podstawowe elementy, które powinna zawierać. Można skorzystać przy tym z gotowych wzorów dostępnych w Internecie, ale ważne, że im krótsza umowa, tym lepsza. Dokument powinien być napisany w sposób zrozumiały i czytelny, bez kopiowania niepotrzebnych treści z gotowych wzorów i używania kwiecistego języka. Należy pamiętać również o umieszczeniu wszystkich ustaleń z pracownikiem w sposób na tyle szczegółowy, by obie strony nie miały wątpliwości co do ich interpretacji. I nie zapominaj o tym, aby przed wręczeniem umowy pracownikowi, dokładnie ją przeczytać – niby prosta i oczywista czynność, jednak bardzo często pomijana. Jeśli z kolei nie czujesz się na siłach, by taki dokument przygotować czy chociażby sprawdzić samodzielnie, skorzystaj z pomocy prawnika

Data publikacji: 2021-03-19, ostatnia zmiana: 2021-03-20

ZOBACZ OGŁOSZENIA

ZOBACZ POWIĄZANE ARTYKUŁY NA BLOGU

Jakie czynniki wpływają na wysokość składki ZUS?
Każdy samodzielny przedsiębiorca zobowiązany jest do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Co roku na początku przedsiębiorcy muszą być przygotowani na wzrost składek. Zarówno w bieżącym, jak...
Data publikacji: 2024-03-28
Psychologia sprzedaży: Jak zmienić podejście Twojego zespołu do klienta?
Psychologia sprzedaży to nie tylko zrozumienie mechanizmów decyzyjnych klienta, ale także odpowiednie kształtowanie postaw i zachowań sprzedawców. W dzisiejszym świecie konkurencyjnym rynku, relacja z...
Data publikacji: 2023-10-25
Przedstawiciel handlowy - jakie wymagania trzeba spełnić? Porównanie zarobków w różnych rejonach Polski!
Dla osób lubiących rozmawiać z ludźmi i umiejących nawiązywać naturalne, długofalowe relacje, przedstawiciel handlowy może okazać się pracą marzeń – nie wymagającą spełnienia wygórowanych warunków wst...
Data publikacji: 2023-10-10
Jak uzyskać zwrot podatku z Niemiec?
Osoby, które pracowały na terenie Niemiec na podstawie umowy prawnej, mogą postarać się o zwrot podatku z tego kraju. Jednakże aby go uzyskać, trzeba spełnić kilka warunków. Przede wszystkim posiadać...
Data publikacji: 2023-04-28